Giggle İnkontinans (Kıkırdama İnkontinansı)
Nedir, Ne kadar yaygındır?
Giggle inkontinans gülme esnasında istemsiz bir şekilde mesanenin tamamının boşalmasıyla sonuçlanan bir idrar kaçırmadır. Gülme kesilse bile mesane tamamen boşalana kadar kaçırma devam eder. Bu idrar kaçırma stres tipi idrar kaçırmadan farklıdır. Stres üriner inkontinansta herhangi bir zorlanma, öksürük, hapşırma ile idrar kaçırma varken bu durum giggle inkontinansta görülmez.
Giggle inkontinans çocuklarda yetişkinlerden daha yaygındır ve 5-7 yaş aralığında görülür. En çok genç kızlarda ergenlik döneminde semptomlar artış gösterir. Genellikle yaş artışı ile düzeldiği görülmektedir. Bazen de yetişkinliğe kadar devam edebilmektedir.
Mesanenin normalde gevşek olması gereken detrüsör kasının gülme anında istemsiz bir şekilde kasılarak idrar kaçırmaya neden olduğu bilinmektedir. Ayrıca pelvik taban kaslarının güçsüzlüğünün de giggle inkontinansa neden olabileceği yapılan çalışmalarda söylenmektedir.
Yapılan tetkiklerde bu durumun yaşanmasına neden olan bir hastalığın bulunmadığı görülmektedir. danışanın tek belirtisi gülerken idrar kaçırmadır. Gülme esnasında idrar kaçırmayı önleyici manevralar sergilediği gözlenebilir
- Hikaye alınması: Çocuğun semptomlarını anlamak ve tanı koymak için ayrıntılı hikaye alınması gereklidir. Hikaye alınırken çocuğun gün içinde yaşadığı sorunlar, mesane alışkanlıkları ve kullandığı ilaçların ayrıntılı bir şekilde belirtilmesi istenir. İdrar kaçırmayı artıran durumlar sorgulanır.
- Fizik Muayene: Pelvik taban kaslarının fonksiyonelliğini değerlendirmek için gereklidir. Ayrıca perine bölgesindeki dokunun, abdominal bölge kaslarının, core stabilizasyon kaslarının, solunumun ve diğer çevredeki yardımcı kasların değerlendirmesi yapılır.
- Nörolojik Muayene: Nörolojik muayenede; refleksler, duyu ve istemli pelvik taban kas kasılmasına bakılmaktadır.
- Üroflovmetri: İşeme sırasındaki idrar akış hızı, süresi ve idrar miktarının ölçülmesi açısından yapılır. Bu test sonrasında mesanede kalan idrar miktarının ölçülmesi de önemlidir.
- Mesane ve Bağırsak Günlüğü: Mesane ve bağırsağın çalışma düzenini anlamak için bu günlükler önemlidir. 2 günlük mesane günlüğü ile tükettiği ve çıkardığı sıvı miktarlarının, işeme sıklığının ve saatlerinin not edilmesi gerekir. Bağırsak günlüğünde ise Bristol Dışkı Ölçeğine göre bir haftalık bir dışkı tipi, sıklığı, dışkı kaçırma ve karın ağrısı şikayeti ile tuvalete gitme gibi durumların not edilmesi gerekir.
- EMG’li Pelvik Taban Kas Aktivasyon Ölçümü: Fiziksel muayenede yapılan değerlendirmenin daha objektif veriler sunması açısından pelvik taban kaslarının hareketi ve işlevselliğini değerlendirmek için yüzeyel elektrotlarlarla EMG ölçümleri yapılmaktadır. Pelvik taban kaslarının kasılma ve gevşeme yeteneği hakkında bilgi verir.
- Biofeedback Tedavisi: Pelvik taban kas rehabilitasyonu ile kombine olarak biofeedback kullanımının etkinliği artırdığı bilinmektedir. Biofeedback kaslardan aldığı aktivasyonu görsel ve işitsel uyaranlara dönüştürerek çocukta vücut algısını geliştirir. Bu sayede pelvik taban kaslarının gerektiğinde kasılması gerektiğinde gevşemesi öğretilmiş olur. İşeme ve dışkılamanın fizyolojik süreçlerinin nasıl işlediği konusunda farkındalık geliştirmiş olur.
- Mesane Eğitimi: Çocuğun doğru bir işeme düzeni oluşturması için alışkanlıklarını değiştirerek sağlıklı bir mesane rutini oluşturmak amaçlanır. İdrar ve kaka saatleri düzenlenerek bu rutin oluşturulur. Aile eğitimi de bu durumda çok önemlidir.
- Davranışsal Eğitimler: Günlük alınan sıvı miktarının çocuğun yaşına göre ayarlanması, kabızlığa yönelik beslenme önerileri, tuvalette oturma pozisyonunun öğretilmesi, mesaneye zararlı yiyecek ve içeceklerin kısıtlanması gibi uygulamalar ile yaşam tarzı değişiklerine gidilir.
- Pelvik Taban Kas Rehabilitasyonu: Pelvik taban fizyoterapistlerince pelvik taban ve pelvik tabana yardımcı kas ve iskelet sistemine bütüncül bir yaklaşımdır. Her çocuğa özgü olarak değişmekle beraber manuel uygulama ve egzersizleri içerir. Pelvik taban kaslarının gücünün ve dayanıklılığının artırılması için önemlidir.
Öncelikli olarak şubelerimize başvuran her danışanımızdan alanında uzman ve tecrübeli bir ekip tarafından ayrıntılı bir hikaye alımı ve fizik muayene gerçekleştiriyoruz. Aynı zamanda danışanlarımızın pelvik taban kaslarının kuvveti ve işleyiş mekanizmaları pelvik taban fizyoterapistlerimiz tarafından değerlendirilmektedir.
Bunun yanı sıra danışanımızın pelvik taban kasları ile bağlantılı olan kor kaslarını, solunum kasları ve postürleri de değerlendirip kişiye özgü programımızı hazırlıyoruz.
Pelvik taban fizyoterapistleri tarafından uygulanan ilk seansımızda danışanlarımıza sağlıklı mesane ve bağırsak eğitimi (üroterapi) veriyoruz. Üroterapi seansı içerinde günlük yaşam alışkanlıkları, tuvalet alışkanlıkları, beslenme alışkanlıkları ve de izlenecek olan yol haritası hakkında bilgilendirmeler ve düzenlemeler yer almaktadır. Takiben ikinci seansımız da ise yine pelvik taban fizyoterapistlerimiz tarafından uygulanan pelvik taban kas rehabilitasyonuna başlıyoruz. Uyguladığımız pelvik taban kas rehabilitasyon seanslarında solunum egzersizlerini, manuel terapi yaklaşımlarını, elektroterapi uygulamalarını, biofeedback eşlikli pelvik taban kas eğitimini ve klinik egzersizleri yaklaşımlarından oluşan kombine fizyoterapi yaklaşımlarını kullanıyoruz. Danışanımızın pelvik taban kaslarını fark etmesi ve doğru çalıştırabilmesi için birebir kas eğitimini desteklemek amacıyla teknolojik ekipmanları seanslarımıza dahil ediyoruz.
Sürecin gidişatı, kişinin ihtiyacına yönelik olarak şekillenmekle birlikte danışanın kaç seans alacağı ve seansların ne kadar uzun süreceği danışanın danışmanlık sürecine olan cevabın durumuna göre değişmektedir. Rehabilitasyon merkezli yaklaşımlarımızın “kişiye özel” olmasına çok önem veriyor o nedenle her danışanımıza özel bir yaklaşım sunuyoruz. Başarı oranlarımızın bu denli yüksek ve kalıcı olmasını da bütüncül yaklaşım anlayışımıza borçluyuz.
Giggle inkontinans çocuklar için utanç verici bir durum olarak algılanmaktadır. Çocuk kendini sosyal olarak geri planda tutar. Ayrıca tüm bu durumlar yaşam kalitesini düşürür. Giggle inkontinansa sahip olanlar gülme ve kahkaha atmaya neden olabilecek durumlardan kaçınarak uyum sağlamayı öğrenmek zorunda kalırlar. Diğer yapılan şey ise; gün içindeki sıvı alımlarını kısıtlamak olabilmektedir.
Giggle inkontinans nedir?
Giggle inkontinans kıkırdama inkontinansı olarak da bilinen gülme anında mesane kasının istemsiz ve ani bir şekilde kasılması sonucu yaşanan idrar kaçırmaya verilen addır. Bu idrar kaçırma mesanenin tamamının boşaltılmasına neden olur. Öksürme, hapşırma ve ağırlık kaldırma gibi durumlarda gözlenmezken sadece gülme anında yaşanan özel bir idrar kaçırma türüdür.
Giggle inkontinansı kimler yaşar?
Giggle inkontinansı çocuklarda yetişkinlere nazaran daha fazla görmek mümkündür. Kız çocuklarında görülme olasılığı ise çok daha fazladır. Alınan hikayeye idrar tutma yeteneği kazandıktan sonra 5-7 yaşlarında bu durumun yaşandığı belirtilmektedir. Ergenlik dönemindeki kızlarda ise durum daha da fazla olabilmektedir. Ergenlikten sonra yaşla birlikte bu durumun yavaş yavaş düzeldiğini söyleyen kişiler olsa da bu durum ya başka bir soruna dönüşmüştür ya da azalarak devam etmektedir.
Giggle inkontinansın sebebi nedir?
Giggle inkontinansın nedenleri günümüzde hala kesin olarak bilinmemektedir. Yaşanan durumun mesane kasının istemsiz bir şekilde kasılması olduğu düşünülmektedir. Günümüzde yapılan çalışmalar ise pelvik taban kaslarının güçsüzlüğünün de bu duruma neden olduğunu belirtmektedirler.
Giggle inkontinansın pelvik tabanla ilişkisi nedir?
Pelvik taban güçsüzlüğünün giggle inkontinansa neden olabileceği düşünülmektedir. Çünkü mesane kasılmasına karşı koyamayıp gevşeyerek idrar kaçırmaya neden olmaktadır. Yapılan pelvik taban kas rehabilitasyonu ile kas güçlendirme ve endurans çalışmaları sonucunda giggle inkontinans yaşanmasının önüne geçildiği gösterilmiştir.
Giggle inkontinans çözümü mümkün mü?
Giggle inkontinansın nedeni tam olarak bilinmese de kombine pelvik taban rehabilitasyonu ile semptomların azalması mümkündür. Pelvik taban rehabilitasyonun içeriğinde öncelikle sağlıklı mesane ve bağırsak eğitimi ile işeme saatleri, günlük tüketilen sıvı miktarı, tuvalete oturma pozisyonu ve beslenme düzenlenir. Ardından pelvik tabana yardımcı solunum kasları ve core satabilizasyon kasları için egzersizler öğretilir. Pelvik taban kasları izole olarak hem istirahatte hem de egzersiz içinde aktivite esnasında çalışılır. Yerçekimsiz bir şekilde çalışılan kaslar daha sonra yeterli kas gücüne ulaşıldığında yerçekimine karşı otururken ve ayakta çalışılır. Tüm bu süreç sonucunda idrar kaçırma semptomlarının azaldığı kaydedilmektedir. Sürecin başarısı kişinin ve ailenin uyumuna göre değişebilmektedir.