Yok!

Yukarıda paragraflar boyunca yazılanlar bile ne olduğuna dair bir fikir vermiş olabilir ancak mindfulness’ ın tam karşılığı değildir. Psikoloji bilim insanları mindfulness üzerine araştırma yaparken, etik kurullar mutlaka Türkçe karşılık istediği için, araştırma yapabilmek için de Etik Kurul onayı gerektiğinden, “bilinçli farkındalık” şeklinde bir Türkçeleştirmeyi seçmiştirler.

Bu sorunun yanıtı için Mindfulness’ın bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış yararlarından bahsetmek gerekir.

Araştırmalar sadece birkaç hafta bile mindfulness pratiği deneyimlemenin pek çok fiziksel, psikolojik ve sosyal fayda sağlayacağını gösteriyor.

Bunların bir kısmı:

• Mindfulness bedenimiz için iyidir. Sekiz haftalık bir programdan sonra, bu sürede yapılan mindfulness pratiğinin hastalıklarla savaşmak için bağışıklık sistemimizi güçlendirdiği gösterilmiştir. Ayrıca mindfulness pratikleri uyku kalitesini de iyileştirebilir.
• Mindfulness zihnimiz için iyidir. Pek çok araştırma göstermektedir ki; mindfulness olumlu duyguları arttırırken olumsuzu duyguları ve stresi azaltır. Mindfulness temelli bilişsel terapi (MBCT) ve MBSR depresyonu iyileştirmede ve özellikle tekrarlayan depresyon ataklarını azaltmada en etkili yollardan biri olarak tanınır.
• Mindfulness beyinin yapısını değiştirir. Nöroplastisite ile artık biliyoruz ki beynin yapısı, fiziksel olarak, değişebilir. Araştırmalar, mindfulness pratikleri yapanlarda,  beyinin öğrenmei hafıza, duygusal dengeleme ve empati gibi işlevlerinden sorumlu olan bölgelerinde gri maddenin arttığını göstermiştir.
• Mindfulness odaklanmamıza yardımcı olur. Mindfulness’ın dikkatimizi dağıtan etkenleri yönetebilmemizi sağladığını, hafızamızı, dikkat becerilerimizi ve karar verme becerilerimizi geliştirdiğini gösteren pek çok araştırma mevcuttur.
• Mindfulness ilişkileri iyileştirir. Araştırmalar şunları göstermiş; mindfulness eğitimi alan çiftler ilişkilerinden daha memnun, daha rahat ve iyimser hissediyorlar, birbirlerini oldukları gibi kabul etmeye daha eğilimliler ve birbirleriyle daha yakınlar. Tartışmalar, zıtlaşmalar olduğunda hem daha kısa süreli oluyor hem de daha çabuk toparlıyorlar ilişkilerini.
• Mindfulness kendimizi nasıl gördüğümüzü etkiliyor. Mindfulness geliştirdikçe insanlar kendilerini, kim olduklarını daha güçlü hissediyor ve değerleriyle çok daha uyumlu yaşıyor. Mindfulnessı uygulayanların, bedenlerini algılamaları daha sağlıklı algıladıkları, kendilerine daha fazla güvendikleri ve olumsuz eleştiriler karşısında daha dayanıklı ve esnek oldukları gözlemlenmiş.
• Mindfulness bizim esnekliğimizi, dayanıklılığımızı ve çevikliğimizi arttırır. Travma sonrası stres bozukluğu, polis memurları ve bakım sağlayanlarda yapılan çalışmalar mindfulness programlarının yardımcı olabileceğini göstermiştir.
• Mindfulness önyargılarımızı fark edip onları ortadan kaldırmamıza yardımcı olur. Kısa bir mindfulness eğitimi bile gizli önyargılarımızı azaltmamıza ve kullandığımız önyargılı dili düzeltmemize yardımcı olur. Bunu da önyargılara katkı sağlayan bilişsel yatkınlıklarımızı fark etmeyi sağlayarak yapar.
• Mindfulness iş hayatında da çok etkilidir. İşyerinde yapılan mindfulness eğitimleri sonucunda çalışanların daha özgüvenli, yaratıcı ve üretken olduğu, işyeri ve işle bağlarının arttığı ve müşteri memnuniyetinin arttığı gösterilmiştir.
• Mindfulness anne babalar ve bebek bekleyen aileler için de faydalıdır. Bebek bekleyen çiftlerde hamilelikle ilişkili endişeyi, stresi ve depresyonu azaltmaya yardımcı olduğunu gösteriyor araştırmalar. Mindfulness öğrenip pratik yapan anne-babaların daha az stresli olduğu, çocuklarıyla daha olumlu ve destekleyici ilişki kurdukları ve çocuklarının da depresyon ve endişe (anksiyete) yaşama riskinin azaldığını gösteren çalışmalar mevcuttur. Ailelerin mindfulness programlarına katılıp pratikleri uygulaması, anne-baba olmanın stresini azaltır ve çocuklara dikkati vermeyi kolaylaştırır (modern hayatın içinde bunları ne kadar az yapabiliyoruz.
• Mindfulness gençlere yardımcı olur. Mindfulness öğrenmek ve pratikleri uygulamak ergenlik stresini ve depresyonunu azaltıp özşefkat ve mutluluğu arttırır.
• Okullarda mindfulness öğretmek ve uygulamak öğrencilerin davranış problemlerini, öfkelerini ve depresyonlarını azaltarak mutluluk seviyelerini, duygularını yönetebilmelerini ve dikkatlerini odaklayıp konsantre olabilmelerini çoğaltır. Mindfulness eğitimi alan öğretmenlerin de kan basınçlarının düştüğü, stres ve depresyon belirtilerinin azaldığı, şefkatlerinin ve empatilerinin arttığı ve daha etkili öğretmenler olduğu gösterilmiştir.
• Mindfulness, sağlık çalışanlarının stresle baş edebilmesini, hastalarıyla bağ kurabilmesini ve yaşam kalitelerini kolaylaştırır ve iyileştirir. Olumsuz duyguları ve endişeyi azaltıp olumlu duygularını ve özşefkati arttırarak ruhsal sağlıklarını korumaya da yardımcı olur.
• Mindfulness obezite ile mücadelede yardımcı olur. “mindful yemek” sağlıklı yeme alışkanlığı edinmeyi besler, kilo vermeyi kolaylaştırır ve psikolojik yemek yeme döngüsünü kırmaya yardımcı olur.

Her ne kadar temelleri çok eski öğretilere dayansa, bilimsel temellere dayalı bir program olarak mindfulness -ve özellikle MBSR- Jon Kabat-Zinn tarafından 1979 yılında Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi içinde başlamıştır.  Tıp fakültesi bünyesinde başlamasından dolayı hep bilimsel temellere dayandırılan bir öğreti olarak ele alınmaktadır.

Hayatın içinde, düşüncelerin, bedenin, duyguların, algıların farkında olmak ve bireye en faydalı olabilecek yanıtı seçmek hayatı kolaylaştıran bir beceridir. Bu sebeple mindfulness, hayatın her alanında, her yaştan geniş bir kitleye uygulanabilmektedir.

Mindfulness temelli programlar (Mindfulness Temelli Stres Azaltma Programı - MBSR, çocuklar için mindfulness programları, Mindfulness Temelli Bilişsel Terapi – MBCT vs) bu konuda uzun zamandır kendi pratiğini yapan, uluslararası camiada tanınmış kurumlardan eğitmenlik eğitimini tamamlamış kişilerce uygulanabilir. Bir mindfulness eğitmeninin tüm süreç boyunca kendisine bir süpervizörün eşlik etmesi de önerilmektedir.

Mindfulness temelli bir program 4-10 hafta arası sürmektedir ve katılan kişinin yaşına göre oturum süreleri farklılık göstermektedir.

Çocuklar için 6 yaşından itibaren 15-20 dakikalık oturumlar uygunken yetişkinlerde süre programın içeriğine göre 2,5 saatlik oturumlara kadar çıkabilir.

Çocuk programları genellikle 8-10 oturumdan oluşan özel hazırlanmış programlardır. Süresi yaşla ilişkili olarak 15-45 dakika arasında değişir.

Mindfulness uygulamalarının doktor takibinde yapılmasına gerek yoktur. Doktorunuz veya fizyoterapistiniz tavsiye ediyorsa bu konuda yetkin bir mindfulness eğitmenine sizi yönlendirebilirler. Mindfulness temelli bir program bu konuda yetkin kurumlarda eğitimini tamamlamış bir eğitmen tarafından verilmelidir.

Mindfulness uygulamaları beden ve nefes farkındalığı oluşturmak için temel, süresi yaşa ve kişinin durumuna göre değişen pratiklerle başlar. Süreç içerisinde düşüncelerin, duyguların ve algıların farkındalığını oluşturacak ve yerleştirecek pratiklerle ilerlenir. Bu becerileri hayatın içerisine yerleştirmek için mindfulness uygulayıcısı seans aralarında bir takım minik alışkanlıkları modifiye etmeye yardımcı alıştırmalar da verebilir.

Tüm mindfulness çalışmaları online olarak yapılabilmektedır. Kişi, kendine ait rahatsız edilmeyeceği, dikkatinin bölünmeyeceği bir ortamı sağlayabildiği takdirde online mindfulness programları yıllardır dünyanın her yerindeki danışanlara verilmektedir.

Bu konuda yetkin kurumlardan eğitim almış bir mindfulness eğitmeni eşliğinde 6 yaşından itibaren mindfulness pratikleri uygulanabilir.

Mindfulness uyguladıkça farklı bakış açıları ve akılcı yanıtlar geliştirmek mümkün hale geliyor. Bu durumda hayatın içerisinde sağlık durumlarında, iş hayatında, okullarda hayatı daha verimli, keyifli yaşayabilmek için ve de bireyin bireysel gelişimi için mindfulness uygulamalarına yer verilebilir.

Akademik çalışmalarda ve pratikte görülmektedir ki, mindfulness ağrının şiddetini azaltıp yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olur.

Kronik pelvik ağrı danışanları üzerinde yapılan çalışmalarda, mindfulness temelli programların danışanların şikayetlerinde azalmaya yardımcı olduğu gözlenmiştir.

Kronik pelvik ağrının süreçleri geleneksel olarak durumu sadece fiziksel seviyede ele alarak biyomedikal yaklaşımla yapılmış olsa da ağrı üzerine yapılan çalışmalar ağrının; stres ve endişe gibi fizyolojik, psikolojik ve psikososyal faktörleri de içeren multifaktöryel bir durum olduğunu göstermektedir. Bu durum kronik ağrıya eşlik eden düşünce ve duygu durumlarını da ele alma ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır.

Mindfulness parasempatik sinir sistemini aktive ederek (bedene “kaç ve savaş” mesajı veren sempatik sinir sisteminin aksine “dinlen ve sindir” mesajı verir) pelvik taban dokularındaki gerilimi ve huzursuzluğu azaltmaya yardımcı olmaktadır.

Pelvik taban disfonksiyonları sadece fiziksel değil zihinsel ve ruhsal olarak da tetiklenebilen ve kişinin hayatını etkileyen durumlardır. Bunları bir bütün olarak ele almak pelvik taban fonksiyonlarını regüle etmeye ve iyileştirmeye katkı sağlar ve süreci hızlandırır. Sürecinizi yürüten doktorunuz ve fizyoterapistinizin de önerileriyle sürecinizin bir parçası olarak veya sürece eşlik edecek şekilde tasarlanmış bir mindfulness programı, uygulamaları fiziksel, zihinsel ve ruhsal bir bütünlük içerisinde iyileşmenize yardımcı olur.

Kendinize ait, rahatsız edilmeyeceğiniz, dikkatinin bölünmeyeceği bir ortamınız ve sürece yönelik motivasyonunuzun olması yeterlidir.

Başlangıçta, bu konuda yetkin bir kişi tarafında pratiklerin yönlendirilmesi tavsiye edilir. Süreç ilerledikçe, zamanla, sabırla ve pratik yaparak yönlendirmeye gerek duymadan kendiniz yapar hale gelebilirsiniz. Mindfulness’ta amaç, bireyi donanımlandırıp, güçlendirip, uygulamaları kendi gerçekleştirir bir hale getirerek hayattaki rutininize mindfulness pratiklerini katmaktır.