Endometriozis ile Yaşamak

Mart ayı Endometriozis Farkındalık Ayı. Sizler için Endometriozis hakkında merak edilen bazı soruları cevapladık.

ENDOMETRİOZİS NEDİR?

Endometriozis, rahmin iç kısmını oluşturan endometrium tabakasının rahim dışında başka bir dokuya yerleşmesi ile ortaya çıkan ve ağrı tablosu yaratan bir rahatsızlık olarak tanımlanır. Yaygın olarak yumurtalıklarda, fallop tüplerinde ve leğen kemiğinin içinde yer alan mesane-bağırsak gibi organlarda bazen sinsi yerleşimli bazen ise şiddetli ağrılara neden olan nodüler lezyonlar şeklinde oluşumlar görülebilmektedir. En sık 25-45 yaşları arasında görülen endometriozis, her 10 kadından 1’ini etkileyen, oldukça yaygın bir sağlık problemidir.  

Endometriozisin semptomları, kadının iyilik halini ve yaşam kalitesini önemli derecede etkilemektedir. Ağrılı adet, ağrılı cinsel ilişki (kasıklara ve makata vuran ağrı), infertilite, kabızlık, hazımsızlık, şişkinlik, karın ağrısı, pelviste yani karın alt kısmında rahatsızlık hissi, adet düzensizliği, adet öncesi lekelenme, sık idrara çıkma, kanlı idrar, endometriozisi akla getiren hasta şikayetleridir.

Bu şikayetleri olan kişilerin bir kadın doğum uzmanına danışarak tanı almaları ve sürecin takipçisi olmaları gerekmektedir. Pelvik taban fizyoterapistleri ağrılı durumlarınızda ve diğer mesane bağırsak semptomlarınızda endometriozis teşhisi konulan hastalara hizmet verebildiğini unutmayın.

 

ADET AĞRISI ENDOMETRİOZİS BELİRTİSİ MİDİR?

Evet, şiddetli adet ağrıları endometriozis belirtisi olabilir ancak endometriozisin seviyesi ile adet sancısının şiddeti arasında doğru orantılı bir bağlantı yoktur.

 

ENDOMETRİOZİS VE KISIRLIK ARASINDA BİR BAĞLANTI VAR MI?

Gebe kalamayan kadınlarda sebeplerden biri endometriozis olabilir ancak endometriozisin tek başına doğurganlığı direkt bir şekilde etkilediği söylenememektedir.

 

SİGARA, ALKOL VE KAHVE KULLANIMI ENDOMETRİOZİSE NEDEN OLUR MU?

Alkol otoimmün cevabı bozduğundan dolayı endometriozis ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Sigaranın da endometriozis riskini arttırdığını düşünülmektedir. Kahvenin ise endometriozis ile ilişkisi bulunmamıştır.

 

STRES ENDOMETRİOZİS OLUŞUMU İÇİN RİSK FAKTÖRÜ MÜDÜR?

Stres kişinin bağışıklık sistemini etkilemekte ve endometriozis oluşumuna yatkınlık sağlamaktadır. Stresli kadınların daha kısa sürelerde adet gördüğü tespit edilmiş ve sık adet görmenin endometriozisin risk faktörlerinden biri olduğu unutulmamalıdır.

 

ENDOMETRİOZİSLİ YAŞAMDA İPUÇLARI

Endometriozis ile yaşamak için semptom yönetimine ve ağrının giderilmesine odaklanmak önemlidir. Pelvik ağrı ve kramp gibi semptomların günlük hayatınızın önüne geçmesini önlemek için bu adımları atabilirsiniz.

1. AĞRIYI HAFİFLETMEK İÇİN ISI KULLANIN

Isı tedavisi kullandığınızda, kan damarları genişleyerek kan akışını teşvik eder ve kasların gevşemesine yardımcı olur. Rahatlamak için sıcak kompresleri, ısı bantlarını deneyin veya sıcak bir duş alın.

2. DİYETİNİZİ DEĞİŞTİRİN

Diyet değişiklikleri yapmak, endometriozisinizi yönetmenize yardımcı olabilir. Kırmızı et, işlenmiş gıdalar ve alkol alımınızı sınırlandırıp daha fazla meyve, sebze, kepekli tahıllar ve sağlıklı yağlar ile beslenme düzenine geçiş yapın.

3. EGZERSİZ YAPIN

Ağrınız varken egzersiz yapmak istemeyebilirsiniz, ancak kendinizi iyi hissettiğinizde günde en az 30 dakika hareket etmeye çalışın. Aktif hareket vücuttaki östrojen seviyesini düzenleyerek endometriozis semptomlarınızın azalmasına yardımcı olur.

4. KRONİK AĞRI HAKKINDA DESTEK ALIN

Endometriozisi olan diğer kişilerle iletişim kurmak ve nasıl üstesinden geldiklerine dair fikirlerini almak farkındalığınızı artırabilir. Ayrıca kronik pelvik ağrı hakkında bir uzmandan destek alarak ağrılarınızın ve diğer semptomlarınızın azaltılması konusunda daha detaylı bilgi almaktan çekinmeyin.

5. ZİHİN-BEDEN BAĞLANTINIZI KEŞFEDİN

 Ağrıyla yaşamak fiziksel olduğu kadar duygusal olarak da yorucudur, meditasyon ve doğru nefes teknikleri ile zihninizi yatıştırmak vücudunuzun daha iyi hissetmesine yardımcı olabilirsiniz.

6. PELVİK TABAN REHABİLİTASYONU

Kronik pelvik ağrı endometrioziste sıklıkla rastlandığından, birçok kişi doktorlar tarafından pelvik taban kas rehabilitasyonuna sevk edilir. Pelvik taban kasları, leğen kemiği içerisinde bulunan mesaneyi, rektumu ve üreme organlarını çevreleyerek destek sağlayan hamak şeklinde bir yapıdır. Ağrıyı azaltmak ve bedensel fonksiyonu iyileştirmek için multidisipliner bir yaklaşım olan fizyoterapistler tarafından uygulanan pelvik taban kas rehabilitasyonu endometrioziste güvenilir bir seçenektir. Uygulama her danışana özel olmalı ve semptomlar dikkate alınmalıdır.

 Fizyoterapistlerin yardımcı olabileceği yollardan bazıları şunlardır:

• Bedende ağrıya neden olabilen dokulara miyofasyal gevşetme teknikleri
• Pelvik tabandaki baskıyı azaltmak için uygun dışkılama mekaniği ve işeme alışkanlıklarının davranışsal eğitimi
• Pelvik taban kaslarında tetik nokta gevşetme yöntemleri
• Nefes egzersizleri
• Pelvik taban kaslarının iş birliği içinde çalıştığı kas gruplarına yönelik egzersizler

Fzt. Miray Elif Okumuş