Tuvalet Eğitimi ve Disfonksiyonel İşeme Arasında Bir İlişki Var mı?

Çocuğum Tuvalet Eğitimine Hazır mı?

Çocuğunuzda bağırsak ve mesane sorunları mı var? Eğer öyleyse, pelvik taban fizyoterapistlerinin kabızlık, idrar kaçırma, gündüz ve gece alt ıslatma, bağırsak hareketlerini erteleme alışkanlığı gibi durumların tedavisinde yardımcı olabileceğini biliyor muydunuz?

Bir pelvik taban fizyoterapisti olarak, vücuttaki, özellikle de pelvik tabandaki kas gücü ve kas dengesizliklerinin değerlendirilmesi için bütüncül bir yaklaşıma inanıyorum. Çocukların sağlıklı bir şekilde idrar yapabilmeleri ve tam bir bağırsak hareketine sahip olabilmeleri için vücut farkındalığını ve kasların koordinasyonunu ele alıyoruz. Bunu yapmak için egzersiz, eğlenmek ve rahatlamak için ise uygun nefes alma teknikleri, kitaplar, videolar, oyun ve biofeedback (çocukların kaslarını bir cihaz yardımıyla izlemelerini sağlayarak pelvik taban kaslarına “uyum sağlamalarının” bir yolu) kullanıyoruz.

Peki, ailede tuvalet eğitimi için bu yolculuğun tipik olarak nerede başladığı hakkında biraz konuşalım. Tuvalet eğitimi yöntemleri hakkında çok fazla bilgi var, ancak yöntemlerin çoğunu desteklemek veya çürütmek için nispeten az miktarda kaliteli araştırma var. En başarılı yöntem, hem sizin hem de çocuğunuzun hemfikir olduğu ortak bir yöntem olacaktır. Süreç boyunca hem motive hem de kendinden emin hissetmeniz önemlidir. Süreç yanlış ilerler ise çocuğunuzda disfonksiyonel işeme denilen bir işeme bozukluğu çeşidi ortaya çıkabilir. Bu da onun, sık idrar kaçırmasına, mesanede idrar kalmasına, idrar yolu enfeksiyonu geçirmesine ve idrarını boşaltırken yanlış ıkınarak karın kasları yapısını da bozmasına sebebiyet verebilir.

Tuvalet eğitimi verirken hangi yöntemi seçerseniz seçin:

• Tutarlı olun.
• Asla çocuğunuza kızmayın veya aşağılamayın.
• Tuvaleti asla yasaklamayın.
• Evin dışındayken tuvaletlerin nerede olduğunu bildiğinizden emin olun.
• Denemeleri ve başarıları ödüllendirin.
• Ödül ve hediyelerin illa bir mağazadan satın alınması gerekmez; birlikte vakit geçirmek yeterince özeldir.
• Tuvaleti ve lazımlığı eğlenceli hale getirin!

Mesane hissi ve kontrolü ile ilgili farkındalık yaşamın birinci ve ikinci yılında başlar. İstemli işeme kontrolü iki ila üç yaşlarında başlar. Tam olarak gece- gündüz mesane kontrolü ise beş yaşında tamamlanır.

Amerikan Pediatri Akademisi'ne (2006) göre, çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır olduğunda aşağıdaki belirtileri göstermelidir:

• Gün içinde en az iki saat kuru kalırsa veya uykudan sonra kurursa
• Bağırsak hareketleri düzenli ise
• Çocuğunuzun yüz ifadeleri ve duruşu size onun idrar yapmak veya bağırsak hareketi yapmak üzere olduğunu gösteriyor ise
• Basit talimatları takip edebiliyor ise
• Kirli bebek bezlerinden rahatsız görünüyor ve değiştirilmek istiyor ise
• Tuvaleti veya lazımlık sandalyesini kullanmayı istiyor ve ona ilgi duyuyor ise
• Kısa bir süre bike olsa fiziksel pozisyonunu ve dikkatini koruyarak lazımlık üzerine oturabiliyor ise
• Açlık veya susuzluk gibi bedensel duyumları size iletebiliyor ise

Bu maddeler sizlerin ve çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösterir. Eğer çocuğunuz hazır ise ve bu alışkanlığın onda yanlış bir şekilde oturmasını istemiyor iseniz disfonksiyonel işeme konusunda mutlaka eğitim almalı sonrasında bağırsak hareketini desteklemek için karına masaj yapmak, pelvik taban kaslarını gevşetmek için derin nefes egzersizleri ve lazımlık eğitimiyle ilgili çocuk kitapları hakkında bilgi sahibi olmak sizler için yararlı olacaktır.

Uzm. Fzt. Ece Zeynep SAATÇİ